Ngày 10/5/2023, Tổng cục Thuế đã ban hành Quyết định số 575/QĐ-TCT về quy trình đánh giá, xác định người nộp thuế (NNT) có dấu hiệu rủi ro trong quản lý và sử dụng hóa đơn. Quy trình giúp chuẩn hóa các bước công việc, tạo sự thống nhất khách quan trong đánh giá NNT, nâng cao khả năng phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời các trường hợp hóa đơn không hợp pháp...
Theo quy trình, việc phân tích, đánh giá, phân loại NNT có dấu hiệu rủi ro trong quản lý và sử dụng hóa đơn được thực hiện tự động trên ứng dụng quản lý rủi ro (QLRR) theo từng cơ quan thuế quản lý trực tiếp NNT.
Trường hợp ứng dụng QLRR thiếu thông tin để xác định NNT có dấu hiệu rủi ro, thì việc áp dụng QLRR được thực hiện thủ công bằng văn bản đề xuất, hoặc văn bản ký phát hành của người có thầm quyền áp dụng các biệp pháp nghiệp vụ quản lý thuế theo quy định.
Quá trình đánh giá, phân loại NNT được thực hiện trên cơ sở thông tin rủi ro được cập nhật trên ứng dụng QLRR tại thời điểm đánh giá và các tiêu chí, chỉ số tiêu chí phân tích thông tin đánh giá NNT có dấu hiệu rủi ro trong quản lý và sử dụng hóa đơn do Tổng cục Thuế ban hành.
Định kỳ vào ngày 25 hàng tháng, cơ quan thuế sẽ thực hiện đánh giá, phân loại NNT.
Cơ quan thuế đã xây dựng ngưỡng rủi ro của NNT theo 3 hạng: rủi ro cao, rủi ro trung bình và rủi ro thấp.
Ngưỡng rủi ro được phê duyệt trên hệ thống và có hiệu lực kể từ ngày được phê duyệt. Việc phân ngưỡng rủi ro cao thực hiện theo hai phương pháp. Trong đó, với phương pháp số tuyệt đối, số lượng NNT có dấu hiệu rủi ro cao được ấn định cụ thể cho từng cơ quan thuế theo số lượng NNT hoặc theo tổng điểm rủi ro.
Với phương pháp số tương đối, số lượng NNT có dấu hiệu rủi ro cao xác định theo tỷ lệ % tính trên số lượng NNT đang hoạt động đưa vào phân tích theo phạm vi phân tích. Tỷ lệ NNT xếp hạng rủi ro thấp tương ứng với 50% tổng số NNT lấy từ tổng điểm rủi ro thấp nhất trở lên. Tỷ lệ NNT xếp hạng rủi ro trung bình là tỷ lệ NNT còn lại sau khi trừ đi số NNT rủi ro cao và số NNT rủi ro thấp.
Trường hợp NNT thuộc ngưỡng rủi ro cao nhưng có điểm trùng nhau thì xét theo chỉ số tiêu chí phụ với thứ tự ưu tiên như sau:
- Số kỳ chậm kê khai thuế GTGT từ cao đến thấp;
- Số lần thay đổi trụ sở, địa điểm kinh doanh;
- NNT có thay đổi người đại diện pháp luật hoặc chuyển địa điểm kinh doanh dẫn đến thay đổi cơ quan thuế quản lý;
- Trong 1 năm tính đến thời điểm đánh giá, NNT nhiều lần bị cơ quan thuế ban hành quyết định xử phát vi phạm hành chính về hóa đơn;
- NNT có tỷ lệ tổng số thuế GTGT phải nộp/tổng doanh thu bán hàng hóa và cung cấp dịch vụ thấp;
- NNT có tổng doanh thu kỳ này so với kỳ trước liền kề lớn.
Căn cứ kết quả phân tích rủi ro và ngưỡng rủi ro, hệ thống hỗ trợ đưa ra danh sách NNT có dấu hiệu rủi ro cao. Lãnh đạo cơ quan thuế (có thể ủy quyền cho trưởng bộ phận QLRR) thực hiện phê duyệt danh sách NNT có dấu hiệu rủi ro cao.
Chậm nhất là ngày 28 hàng tháng, bộ phận QLRR chuyển đến bộ phận thanh, kiểm tra danh sách NNT có dấu hiệu rủi ro cao đã được phê duyệt nêu trên để phục vụ công tác rà soát, kiểm tra thực tế việc quản lý và sử dụng hóa đơn.
Tổng cục Thuế yêu cầu lãnh đạo bộ phận thanh tra, kiểm tra căn cứ vào danh sách NNT có dấu hiệu rủi ro cao thực hiện phân công công chức rà soát kiểm tra theo quy trình quản lý hóa đơn điện tử và quy trình kiểm tra thuế hiện hành. Căn cứ trên danh sách được phân công, công chức thuế thực hiện kiểm tra các nội dung rủi ro cao theo kết quả phân tích của từng chỉ số tiêu chí.
Qua kết quả rà soát thanh kiểm tra, công chức xử lý hồ sơ thực hiện loại trừ các rủi ro đã rõ nguyên nhân, đã được giải trình hợp lý tại các tháng, quý trước đó, trình lãnh đạo bộ phận thanh tra, kiểm tra và lãnh đạo cơ quan thuế phê duyệt. Lãnh đạo cơ quan thuế chịu trách nhiệm về các quyết định của mình.
- Trường hợp NNT qua đánh giá phân loại thuộc danh sách có dấu hiệu rủi ro cao, nhưng khi thực hiện rà soát, kiểm tra thực tế hai (02) kỳ khai thuế trước lại không phát sinh hành vi vi phạm pháp luật về thuế, hành vi vi phạm về hóa đơn sẽ được tiếp tục đưa vào phân tích, đánh giá rủi ro sau thời hạn sáu (06) tháng kể từ khi có kết quả kiểm tra.
- Trường hợp cơ quan thuế trong công tác quản lý thuế có thông tin tin cậy làm giảm mức độ rủi ro của NNT tới mức thấp hoặc có cơ sở cho rằng mức độ rủi ro của NNT là thấp thì cơ quan thuế quyết định không lựa chọn NNT đó để kiểm tra tại trụ sở cơ quan thuế.
- Trường hợp trong công tác quản lý thuế, cơ quan thuế có thông tin tin cậy xác định NNT có dấu hiệu rủi ro cao trong quản lý và sử dụng hóa đơn thì cơ quan thuế lựa chọn bổ sung vào kế hoạch kiểm tra.
Sau khi thực hiện rà soát, giải trình bổ sung danh sách NNT có dấu hiệu rủi ro cao mà cơ quan thuế cần thực hiện kiểm tra về hóa đơn, bộ phận thanh tra kiểm tra sẽ trình lãnh đạo cơ quan thuế phê duyệt danh sách.
Trên cơ sở danh sách NNT có dấu hiệu rủi ro cao đã được lãnh đạo cơ quan thuế phê duyệt, bộ phận thanh tra kiểm tra chuyển bộ phận QLRR nhập lý do bổ sung, hoặc loại trừ trong danh sách NNT có dấu hiệu rủi ro cao vào ứng dụng QLRR.
Nguồn: thuenhanuoc.vn