Trả lời: Trong thời đại Công nghệ thông tin hiện nay thì việc rút ngắn khoảng cách giữa không gian, thời gian luôn là một đòi hỏi cấp thiết trong công việc kinh doanh. Chữ ký số ra đời đã giúp cho Doanh nghiệp tiết kiệm rất nhiều thời gian, công sức trong một số công việc giao dịch với Ngân hàng, cơ quan hành chính...
Vậy Chữ ký số là gì?
- Chữ ký số là một dạng chữ ký điện tử. Chữ ký số được tạo ra bởi người ký đóng vai trò như chữ ký đối với cá nhân hay con dấu đối với doanh nghiệp và được thừa nhận về mặt pháp lý. Chữ ký số được coi là phương án giải quyết tốt nhất mọi vấn đề khi giao dịch trên môi trường Internet và còn được ứng dụng vào nhiều lĩnh vực bảo mật cao khác.
- Chữ ký số dựa trên công nghệ mã khóa công khai (RSA): mỗi người dùng phải có 1 cặp khóa (keypair) bao gồm khóa công khai (public key) và khóa bí mật (private key).
+ "Khóa bí mật" là một khóa trong cặp khóa thuộc hệ thống mật mã không đối xứng, được dùng để tạo chữ ký số.
+ "Khóa công khai" là một khóa trong cặp khóa thuộc hệ thống mật mã không đối xứng, được sử dụng để kiểm tra chữ ký số được tạo bởi khóa bí mật tương ứng trong cặp khóa.
+ "Ký số" là việc đưa khóa bí mật vào một chương trình phần mềm để tự động tạo và gắn chữ ký số vào thông điệp dữ liệu.
+ "Người ký" là thuê bao dùng đúng khóa bí mật của mình để ký số vào một thông điệp dữ liệu dưới tên của mình.
+ "Người nhận" là tổ chức, cá nhân nhận được thông điệp dữ liệu được ký số bởi người ký, sử dụng chứng thư số của người ký đó để kiểm tra chữ ký số trong thông điệp dữ liệu nhận được và tiến hành các hoạt động, giao dịch có liên quan.
Ứng dụng của chữ ký số
Chữ ký số có thể sử dụng trong các giao dịch thư điện tử, các e-mail, để mua bán hàng trực tuyến, đầu tư chứng khoán trực tuyến, chuyển tiền ngân hàng, thanh toán trực tuyến mà không sợ bị đánh cắp tiền như với các tài khoản Visa, Master. Ngoài ra, Chữ ký số cũng có thể dùng để khai thuế qua mạng , khai báo hải quan và thông quan trực tuyến mà không phải mất thời gian đi in các tờ khai, đóng dấu đỏ của công ty rồi đến cơ quan thuế xếp hàng để nộp tờ khai này. Chữ ký số giúp cho các đối tác có thể ký hợp đồng làm ăn hoàn toàn trực tuyến không cần ngồi trực tiếp với nhau, chỉ cần ký vào file hợp đồng và gửi qua e-mail.
Lợi ích khi sử dụng chữ ký số
- Việc ứng dụng chữ ký số giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí hành chính. Hoạt động giao dịch điện tử cũng được nâng tầm đẩy mạnh. Không mất thời gian đi lại, chờ đợi.
- Không phải in ấn các hồ sơ.
- Việc ký kết các văn bản ký điện tử có thể diễn ra ở bất kỳ đâu, bất kỳ thời gian nào.
- Việc chuyển tài liệu, hồ sơ đã ký cho đối tác, khách hàng, cơ quan quản lý… diễn ra tiện lợi và nhanh chóng.
Sử dụng thế nào?
Chữ ký số thường đi kèm theo những thông tin thường là Word, Excel, PDF, XML,…mục đích chủ yếu là để xác nhận chủ sở hữu của dữ liệu đó.
- Về mặt kỹ thuật công nghệ của chữ ký số là dựa trên hạ tầng mã hoá công khai ( PKI , trong đó phần quan trọng nhất là thuật toán mã hoá công khai RSA. Công nghệ này đảm bảo chữ ký số khi được một người nào đó tạo ra là duy nhất, không thể giả mạo được và chỉ có người sở hữu khoá bí mật mới có thể tạo ra chữ ký số đó.
Để sử dụng chữ ký số cần phải đăng ký chứng thư số và tạo khoá bí mật lưu vào trong PKI Token với các nhà cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số. Các chương trình ứng dụng phải hỗ trợ chức năng ký số, khi đó việc sử dụng khá đơn giản, người ký chỉ cần cắm Token vào cổng USB, nhập mã PIN bảo vệ Token và nhắp chuột vào lệnh ký số trong chương trình ứng dụng.
Chữ ký số không giống như chữ ký bình thường ở chỗ mỗi lần ký, người sử dụng sẽ dùng khoá bí mật để tạo chữ ký và mỗi lần ký sẽ là một chữ ký khác nhau. Dựa vào các công cụ phần mềm được cung cấp, các đối tác có thể kiểm tra chứng thư để xác định chữ ký. Cách kiểm tra so sánh tính đồng nhất của khoá công khai trên các chữ ký của người gửi với khoá công khai của Trung tâm Chứng thực chữ ký số quốc gia (Root Certification Authority – Root CA) thuộc Bộ Thông tin- Truyền thông.
- Khi người nộp thuế thực hiện các giao dịch điện tử với cơ quan thuế, người nộp thuế được cung cấp thêm những tiện ích khác thông qua cổng điện tử của cơ quan Thuế.
- Thực hiện kê khai thuế qua mạng có tính pháp lý cao. Đồng thời, kê khai thuế qua mạng giúp người nộp thuế giảm chi phí về giấy tờ, in ấn, giảm chi phí thời gian nộp thuế.
- Khi kê khai thuế qua mạng, cơ quan thuế sẽ xử lý và cập nhật dữ liệu tự động, tránh được những sai sót trong các khâi nhập tin, tạo điều kiện tối ưu cho cơ quan thuế lưu trữ hồ sơ dạng điện tử và tiết kiệm được NSNN trong công tác luân chuyển, lưu trữ hồ sơ.
Khi muốn thực hiện kê khai qua mạng, người nộp thuế cần đảm bảo đầy dủ các điều kiện sau đây:
- Là một tổ chức, cá nhân được cấp mã số thuế và đang kê khai nộp thuế thường xuyên
- Đã được cấp Chứng thứ số của tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng được Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép hoạt động
- Thực hiện lập hồ sơ kê khai thuế bằng phần mềm ứng dụng Hỗ trợ kê khai IHTK của Tổng Cục Thuế (đây là phần mềm miễn phí) hoặc phần mềm hỗ trợ kê khai của các đơn vị làm dịch vụ T-VAN (có trả phí) để kê khai thuế qua mạng.
- Có khả năng truy cập và sử dụng mạng internet và có đia chỉ thư điện tử lạc ổn định với cơ quan Thuế.